خونریزی واژینال یا لکه بینی که از نظر پزشکی به عنوان خونریزی پس از مقاربت شناخته می‌شود، می‌تواند نگرا‌ن‌کننده باشد. اگر خونریزی بعد از رابطه جنسی بیش از یک بار اتفاق افتاد، وقت آن است که با پزشک متخصص سلامت جنسی مشورت کنید. برخی از مشکلات سلامتی مانند عفونت یا سرطان دهانه رحم نیز می‌توانند باعث خونریزی بعد از رابطه جنسی شوند. اما اکثر دلایل آن خطرناک نیستند. در این جا با برخی از دلایل خونریزی واژینال پس از رابطه جنسی می‌پردازیم:

۱- خشکی واژن:
اگر واژن مرطوب نباشد و شما برانگیخته نشده باشید، اصطکاک هنگام دخول می‌تواند به بافت‌های حساس واژن آسیب زده و منجر به خونریزی شود.

خشکی واژن معمولا ناشی از موارد زیر است:

تغییرات هورمونی: کاهش سطح استروژن پس از زایمان، دوران شیردهی، دوران پیش از زادبس (یائسگی) و بعد از آن

شیمی درمانی: شیمی درمانی با کاهش تولید استروژن و پروژسترون توسط تخمدان‌ها، باعث خشکی واژن می‌شود.

۲- داروها:
هر نوع داروی ضد بارداری هورمونی می‌تواند منجر به لکه بینی بعد از مقاربت شود. لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی، خشکی واژن یا خونریزی ناگهانی هنگام استفاده از این داروها شایع است.

دستگاه (IUD) نیز می‌تواند باعث خونریزی شود.

۳- عفونت‌های مقاربتی:
عفونت‌های مقاربتی (STIs) می‌توانند باعث خونریزی پس از رابطه جنسی شوند. به‌ویژه اگر عفونت منجر به التهاب دهانه رحم (سرویسیت) شده باشد. دهانه رحم بسیار تحریک شده نیز ممکن است خونریزی کند.

بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک، تریکومونیازیس و تبخال می‌توانند باعث عفونت دهانه رحم شوند.

سوزاک و کلامیدیا ممکن است منجر به بیماری التهابی لگن (PID) شوند. قبلا در سلامت باروری به توضیح (PID) پرداختیم.

این عفونت می‌تواند باعث خونریزی بین دوره‌های قاعدگی، خونریزی بعد از رابطه جنسی، درد لگن، ترشحات غیر معمول و بوی بد شود. PID درمان‌نشده نیز می‌تواند منجر به ناباروری شود.

بیشتر افراد علائم بیماری های مقاربتی را ندارند. به همین دلیل در صورت داشتن علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی، به پزشک مراجعه کنید.

۴- پولیپ رحم و دهانه رحم
پولیپ‌ها بافت‌هایی مانند قطرات اشک هستند که در دستگاه تناسلی روی دهانه رحم یا داخل رحم تشکیل می‌شوند. آن‌ها رگ های خونی زیادی دارند که در صورت آسیب ممکن است خونریزی کنند.

پولیپ‌های دهانه رحم می‌توانند از دهانه رحم به داخل واژن آویزان شده و هنگام دخول پاره شوند. پولیپ‌های داخل رحم نیز ممکن است در حین رابطه جنسی تحریک شوند.

این بیماری در افرادی که بیش از ۴۰ سال سن دارند یا وارد دوران قبل از زادبس (یائسگی) شده‌اند، شایع‌تر است.

پولیپ‌های رحم و دهانه رحم معمولا خوش‌خیم هستند. به این معنی که غیر سرطانی هستند. در موارد نادر، می توانند به سرطان آندومتر و دهانه رحم تبدیل شوند.

۵- واژینوز باکتریایی یا عفونت مخمری
هر نوع عفونتی ممکن است باعث التهاب، تحریک و خونریزی شود. واژینوز باکتریایی (BV) که در اثر رشد بیش از حد باکتری‌ها ایجاد می‌شود، شایع‌ترین عفونت واژن در بین افراد بین ۱۵ تا ۴۴ سال است. اکثر زنان حداقل یک عفونت قارچی را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند.

علائم BV می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ترشحات سفید یا خاکستری
• خارش
• سوزش
• بوی بد واژن
• تورم

خونریزی شایع‌ترین علامت واژینوز باکتریایی یا عفونت قارچی نیست. اکثر افراد مبتلا به BV هیچ علامتی ندارند.

۶- فیبروئید رحم

فیبروم رشد غیر سرطانی بافت عضلانی رحم است که می‌تواند به کوچکی یک نخود یا بزرگ‌تر از گریپ‌فروت باشد.

فیبروم‌ها ممکن است در حین رابطه جنسی،‌ خونریزی کنند. بیش از ۷۵ درصد زنان در مقطعی از سال‌های باروری (۳۰ تا ۴۰ سالگی) فیبروم دارند.

اکثر زنان علائم خاصی ندارند. درمان، معمولا ضروری نیست مگر اینکه فیبروم بسیار بزرگ شود. اگر این اتفاق بیفتد، گزینه های درمانی، از جمله دارو یا جراحی لازم است.

۷- سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه‌ی رحم، در ناحیه بین کانال واژن و انتهای رحم رخ می‌دهد. خونریزی هنگام رابطه جنسی علامت اصلی این سرطان است.

خونریزی معمولا کم و بدون درد است. سرطان دهانه رحم در صورت تشخیص زودهنگام، قابل درمان است.

HPV یا همان (ویروس پاپیلومای انسانی) هم می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود. با علائم و نشانه‌های این ویروس در سایت سلامت باروری آشنا شوید.

اگر به طور منظم خونریزی غیرطبیعی دارید، در اسرع وقت به پزشک متخصص سلامت جنسی مراجعه کنید.

دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

منبع

اگرچه ابتلا به عفونت‌های قارچی در زنان شایع است اما مردان نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند.

حدود ۳۷ درصد از مردان مبتلا به عفونت‌های قارچی هیچ علامتی ندارند. در حالی که ۲۷ درصد بالانیت و التهاب پوست ختنه‌گاه را تجربه می‌کنند.

خوشبختانه اکثر عفونت‌های قارچی دستگاه تناسلی در عرض چند هفته و با استفاده از داروهای بدون نسخه از بین می‌روند.

علائم معمولا عبارتند از:

• احساس سوزش هنگام ادرار
• ترشحات غلیظ، سفید، توده‌ای و بدبو
• خارش
• لکه‌های اطراف و بالای آلت تناسلی
• درد و تورم
• درد هنگام رابطه جنسی (قبلا در سلامت باروری به توضیح ۱۲ دلیل درد آلت تناسلی در مردان پرداختیم.)
• پوسته‌های سفید و ترک خورده
• لکه‌های براق اطراف آلت تناسلی

در صورت مشاهده این نشانه‌ها به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم ممکن است نشانه بیماری‌های مقاربتی هم باشند.

عفونت قارچی چگونه رخ می‌دهد؟

اگر با فردی که دارای بیماری است، رابطه جنسی داشته باشید ممکن است مبتلا شوید.

با این حال عفونت قارچی یک بیماری مقاربتی نیست و بدون داشتن رابطه جنسی نیز می‌توان به آن مبتلا شد.

علل و عوامل خطر:

عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی را افزایش دهند. از جمله:

• بهداشت فردی ضعیف
• سیستم ایمنی ضعیف ناشی از دارو یا مشکلات سلامتی
• مصرف طولانی مدت و بدون تجویز پزشک آنتی‌بیوتیک‌ها

(این کار سبب از بین بردن باکتری‌های مفید بدن می‌شود.)

• پوشیدن لباس زیر تنگ
• پوشیدن لباس زیر خیس
• استفاده از محصولات بهداشتی ناسازگار با پوست بدن
• چاقی
• استفاده از لوبریکانت‌ها یا کاندوم‌های بر پایه مواد روغنی

عفونت‌های قارچی در مردانی که ختنه نشده‌اند، بیش‌تر رخ می‌دهد. زیرا محیط گرم و مرطوب زیر پوست ختنه، محل مناسبی برای رشد آن‌هاست.

درمان:

در اکثر موارد پمادهای ضدقارچ (بدون نسخه)، به رفع عفونت کمک می‌کنند.

در صورت تشدید و تداوم بیماری، داروهای خوراکی تجویز خواهند شد.

پیشگیری:

از تماس جنسی با فردی که عفونت دارد پرهیز کنید.

از کاندوم استفاده کنید.

همواره محیط دستگاه تناسلی را تمیز و خشک نگه دارید.

عفونت‌های قارچی اغلب دوباره عود می‌کنند. توصیه می‌شود تا در صورت مشاهده علائم، به پزشک متخصص سلامت جنسی مراجعه کنید. زیرا با توجه به نشانه‌های مشابه، احتمال وجود بیماری‌های مقاربتی نیز وجود دارد.

دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

منبع