زود انزالی ( premature ejaculation) با شیوع حدود 20تا 30 درصد شایعترین شکایت گزارش شده در مردان جوان است. اختلال عملکرد جنسی مردان با انزال زودرس که همیشه یا تقریباً همیشه حدود 1 دقیقه از دخول واژنینال است ، این مساله از اولین تجربه جنسی فرد وجود دارد یا بعد از تجربه ای جدید جنسی شروع شده و با تغییر نگران کننده دربه تأخیرانداختن انزال و عدم توانایی کنترل به تاخیر انداختن انزال در همه یا تقریباً همه دخول واژن توام با عواقب منفی شخصی مانند پریشانی ، آشفتگی ، ناامیدی ، و یا اجتناب از صمیمیت جنسی است.
- معیارهای تشخیص زودانزالی بر طبق DSM-5 شامل موارد زیر می باشند:
- الگوی دائمی یا مکرر انزال که در خلال فعالیت جنسی با شریک جنسی در محدوده زمانی تقریبی 1 دقیقه پس از دخول واژن و قبل از زمان دلخواه فرد اتفاق می افتد.
- این مساله بایستی حداقل به مدت 6 ماه وجود داشته باشد و نیز باید در همه یا تقریبا همه ( 100-75%) موارد فعالیت جنسی ( در زمینه های موقعیتی مشخص یا اگر تعمیم یافته است در تمام موقعیت ها) تجربه گردد.
- این علامت ها موجب آشفتگی مشخص بالینی در فرد گردد.
- کژکاری جنسی ناشی از اختلال روانی غیرجنسی یا به عنوان پیامدی از آشفتگی رابطه ای شدید یا استرس زاهای مشخص دیگر یا اثرات مصرف ماده/دارو یا وضعیت طبی دیگری نباشد.
- تاثیرات منفی زودانزالی :
- در مردان مجرد : شکست های مکرر در روابط عاطفی، انتخاب الگوی اجتنابی در روابط جنسی
- در مردان متاهل: معمولا در زندگی با همسر خود سازگار شده اند اما بدلیل زودانزالی از شروع رابطه جنسی طفره می روند.تعارضات زناشویی در این گروه زیادتر است و گاها روابط فرا زناشویی در همسر ممکن است اتفاق بیافتد.
- تاثیر زودانزالی بر شریک جنسی فرد: عدم رضایت جنسی بدلیل عدم دستیابی به ارگاسم در روابط جنسی
- عوامل سبب ساز:
- عوامل هورمونی : هیپرتیروئیدی یک عامل خطر هورمونی برای زودانزالی است. کاهش سطح TSHو کاهش سطح پرولاکتین و افزایش سطح لپتین در مردان مبتلا به زودانزالی دیده می شود.
- عوامل عصب زاد: سروتونین انتقال دهنده عصبی است که بیشترین نقش را در کنترل انزال دارد و قوی ترین داده را در مدل های حیوان و انسانی دارد. برخی محققیان فرض را مطرح کردند که انزال زودرس مادام العمر در انسان ممکن است با حساسیت پایین گیرنده های 5-HT1Cو 5-HT2Cتوجیه گردد.
- عوامل مربوط به اوروآندرولوژی: کژکاری نعوظی، ناهنجاری های آلت تناسلی مردانه، بیماری های پروستات
- عوامل روانشناختی: خصوصیات شخصیتی، علل شناختی/عاطفی، اضطراب، عوامل رابطه ای
- ژنتیک: مطالعات نشان داد که پلی مورفیسم ژنها به تنهایی نمی تواند تاثیر چندانی بر بروز زودانزالی داشته باشد
- درمان:
درمان زودانزالی ترکیبی از روش های درمان دارویی، مداخلات روانشناختی و زوج درمانی است. مراجعه به موقع به پیشگیری از بروز بسیاری مشکلات و تعارضات خانوادگی کمک می کند.
آموزش مردان با هدف ارتقا سطح دانش فرد، توانمندی و مهارت گفتگو با همسر در مورد مشکل زودانزالی و حذف باورهای نادرست بسیار کلیدی است. همچنین درمانگر با مربیگری به نوعی در فرایند درمان مردان را با نحوه روبرو شدن با مشکل و مراجعه جهت درمان مشکل کمک می کند.