پارافیلیا یا انحراف جنسی

پارافیلیا به وضعیتی گفته می‌شود که برانگیختگی و لذت جنسی فرد، وابسته به افکار یا رفتارهای جنسی غیرطبیعی و افراطی باشد. پارافیلیا ممکن است حول موجودیتی خاص (مانند کودکان، حیوانات، لباس زیر و… ) یا حول اعمالی خاص (ایجاد درد، عریان‌گرایی و…) باشد. بیشتر گونه‌های پارافیلیا در مردان شایع‌تر از زنان است. تمرکز وسواس‌گونه‌ای که در افراد شکل می‌گیرد، معمولا محدود به نوع خاصی است و تغییر نمی‌کند. در پارافیلیا، درگیری ذهنی فرد حول موجودیت یا عملی خاص به‌حدی است که بدون آن به ارضای جنسی نمی‌رسد.

پارافیلیا شامل رفتارهای جنسی‌ای است که از نظر جامعه، ناخوشایند، غیرطبیعی و غیرمعمول هستند. رایج‌ترین انواع پارافیلیا، بیماری پدوفیلی یا کودک‌کامی (میل به رفتار یا رابطهٔ جنسی با کودکان)، بدن‌نمایی (نمایش اندام جنسی در برابر افراد غریبه)، تماشاگری جنسی یا چشم‌چرانی، و تن‌مالی (لمس دیگران بدون رضایت آنها) هستند. در مقابل، یادگارخواهی یا فِتیش (میل به موجودیت بی‌حرکت)، خودآزاری جنسی، دیگرآزاری جنسی و دگرجنس‌پوشی (برانگیختگی جنسی با پوشیدن لباس جنس مخالف) کمتر شایع هستند. برخی از این رفتارها غیرقانونی هستند و بیشتر افرادی که تحت درمان اختلالات جنسی هستند، اغلب به‌خاطر رفتارشان دچار مشکلات قانونی شده‌اند. باید بدانید طبقه‌ای با عنوان «دیگر اختلالات جنسی ویژه» در زیرمجموعه‌ٔ پارافیلیا قرار می‌گیرد که به مواردی اشاره دارد که تاکنون نامی برای آنها تعریف نشده است؛ مانند حالت‌هایی که با جسد، ادرار و تماس‌های‌ تلفنی مستهجن سروکار دارند.

دلیل بروز انواع اختلال پارافیلیا به‌روشنی مشخص نیست. روان‌تحلیلگران معتقدند فرد مبتلا به پارافیلیا مایل به تکرار یا بازگشت به عادتی جنسی است که در کودکی‌اش شکل گرفته است. به‌عقیدهٔ رفتارشناسان، این اختلال‌ها در طول فرایند شرطی‌شدن ایجاد می‌شوند. شیئی که در حالت عادی هیچ جنبه‌ٔ جنسی ندارد، وقتی پیوسته در ارتباط با رفتارهای جنسی دیده شود، به شیئی جنسی و برانگیزاننده تبدیل می‌شود. این مسئله در مورد اعمال و رفتار هم درست است. در برخی موارد، ممکن است عاملی جنبی در بروز این اختلال مؤثر باشد؛ مانند مشکل در برقراری ارتباط رودررو با دیگران.

بر مبنای مدل‌های یادگیری رفتاری، کودکی که قربانی یا تماشاگر رفتارهای نامناسب جنسی بوده است، تقلید این رفتارها را فرا می‌گیرد و در آینده میل بیشتری برای انجام این رفتارها خواهد داشت. بر اساس مدل‌های جبران کمبودها، این افراد از ارتباط جنسی طبیعی و موردپذیرش جامعه، محروم هستند؛ بنابراین به‌دنبال ارضای جنسی از طریق رفتارها و ابزارهایی هستند که موردپذیرش جامعه نیست. تمرکز مدل‌های روان‌شناختی بر رابطهٔ بین هورمون‌ها، رفتارها و دستگاه عصبی بدن با میل به رفتارهای پرخاشگرانه و ترشح هورمون‌های جنسی مردانه است.

روش‌های درمانی شامل روش سنتی تحلیل روانی، هیپنوتیزم و فنون رفتاردرمانی است. اخیرا داروهایی به‌نام «آنتی‌آندروژن» همراه با این روش‌های درمانی به‌طور موقت به‌کار گرفته شده‌اند. این داروها سطح هورمون تستسترون را به‌شدت کاهش می‌دهند. با مصرف این داروها، میل جنسی در مردان کاهش می‌یابد و تصویرسازی ذهنی از صحنه‌های برانگیزاننده‌ٔ جنسی کمتر می‌شود. در نتیجه فرد امکان دریافت مشاوره را بدون فشار عوامل قدرتمند منحرف‌کننده، خواهد داشت. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند ترکیب دارودرمانی با رفتاردرمانی شناختی می‌تواند مؤثر باشد.