زندگی جنسی پس از یائسگی

یائسگی یک مرحله طبیعی از زندگی زنان است و زمانی روی می دهد که زن ، قدرت باروری خود را از دست می دهد ، تخمدان ها قدرت کافی برای انجام اعمال فیزیولوژیک و طبیعی دوران باروری خود را ندارند و تخمک گذاری اتفاق نمی افتد ، در این مرحله ابتدا قاعدگی ها نامنظم شده و سپس فرد ، قطع دائمی قاعدگی را تجربه می کند.یائسگی قطعی ، هنگامی اتفاق می افتد که زن یک سال از آخرین قاعدگی اش گذشته باشد که معمولا این امر در سنین 45 تا55 سالگی و به طور متوسط در 50 سالگی رخ می دهد.مسائل ارثی بر روی سن یائسگی بسیار موثر است و معمولا زنان در حوالی سنی یائسه می شوند که مادر و یا خواهر شان در آن سنین یائسه شده اند. برخی اتفاقات مثل عادت زندگی و مداخله های پزشکی ، الگوهای طبیعی سن یائسگی را تغییر می دهند .

تعدادی از علائم مربوط به یائسگی معمولاً پیش از یائسگی آغاز می شود ، اما سطح پائین استروژن به مدت چند سال علائمی را ایجاد نمی کند و تا یائسگی قطعی مورد توجه قرار نمی گیرد . با گذشت زمان ، سطح پائین استروژن روی سلامت استخوان و قلب و عروق و سایر ارگان ها تاثیر می گذارد . در بعضی افراد ، یائسگی به علت مداخلات پزشکی و درمان مثل برداشتن یا آسیب تخمدان ها و رحم اتفاق می افتد . در بسیاری از موارد این نوع یائسگی ، نتیجه جراحی است اما پرتو درمانی ، شیمی درمانی و برخی داروها نیز می تواند عملکرد تخمدان را متوقف  سازد و فرد را یائسه کند . اگر قطع قاعدگی قبل از سن 40 سالگی روی دهد ، در این صورت فرد دچار یائسگی زودرس شده است .

• رابطه جنسی پس از یائسگی:عوامل تاثیر گذار

بسیاری از زنان با ورود به دوران یائسگی، دچار مشکلات جنسی می‌شوند. کاهش میل جنسی در دوران یائسگی به دلیل کاهش استروژن می‌تواند باعث شود که تحریک پذیری جنسی زنان کمتر شود و حتی مقاربت جنسی دردناک‌تر باشد. تغییر میزان هورمون‌ها قبل و در دوران یائسگی می‌تواند بر سلامت روانی زنان تاثیر بگذارد و همین امر باعث کاهش میل جنسی خواهد شد. برخی از زنان پس از یائسگی میل جنسی بیشتری دارند. دلیل این امر می‌تواند از بین رفتن ترس از باردار شدن باشد. همچنین، بسیاری از زنان یائسه اغلب مسئولیت کمتری دارند و به همین دلیل در نهایت آرامش می‌توانند رابطه جنسی لذت بخشی را تجربه کنند. 

-تغییرات واژن:خشکی واژن که پزشکان آن را تحلیل بافت واژن می نامند از علائم دیررس کاهش استروژن در دوران یائسگی است.از آنجایی که استروژن بافت های واژن را مرطوب و انعطاف پذیر می کند ، دوره های پیوسته ی کاهش استروژن موجب خشکی و انقباض بافت واژن می شود. زنان با احساس اصطکاک و نزدیکی دردناک،به وجود خشکی واژن پی می برند.

- گرگرفتگی :شایع ترین علامتی است که اکثریت زنان در دوران یائسگی تجربه می کنند.این حالت با گرم شدن شدید قسمت بالایی بدن(سر،صورت،گردن وقفسه سینه) شروع می شود.و ممکن است مثل موجی کل بدن را فرا گیرد.پس از آن فرد دچار تعریق شده احساس سرما می کند.این اختلال بیشتر در شب اتفاق می افتد ومانع از خواب و استراحت می شود.

- بی اختیاری ادرار :این وضعیت طی سال ها ی پیش و پس از یائسگی شایع تر از سال های اولیه باروری است.با کاهش استروژن بافت های مجاری ادرارخشک ترونازک ترمی شود وعضلات کشش خود را ازدست می دهد.بی اختیاری ادرار زمانی تجربه می شود که فرد نمی تواند ادرارخود راهنگام خنده،ورزش،عطسه کنترل کند .مجاری ادرار در حالت طبیعی به استروژن نیاز دارد تا شکل و کشش و غضلانی خود را حفظ کند و بعد از کاهش سطح استروژن نمی تواند جریان ادراررا مسدود کند.

-علائم عصبی و روانی:اختلال خواب، خستگی، اضطراب،افسردگی،تغییر خلق،افزایش حساسیت، استرس، فراموشی و افکار مبهم، کاهش میل جنسی

-علل اجتماعی: یائسگی برای بسیاری از زنان از دست دادن نقش زنانگی و مترادف با دوران ناامیدی و پیری است. در برخی از زنان پس از یائسگی روابط بین فردی با همسر نیز دستخوش تغییر می گردد و بیش از گذشته دچار بحران در نقش اجتماعی خود می گردد که این موضوع بر کارکرد جنسی زنان موثر است.

عوامل دیگری که ممکن است در کاهش میل جنسی در دوران یائسگی و بعد از آن تأثیر گذار باشد، عبارتند از:

• پرولاپس رحم
• اختلالات خواب
• افسردگی یا اضطراب
• استرس
• مصرف برخی از داروها

• توصیه هایی برای روابط جنسی بهتر پس از یائسگی:
• داشتن روابط جنسی منظم
• استفاده از روان کننده ها ( لوبریکانت)
• کاهش استرس
• تمرینات کگل
• صمیمت زناشویی
• تغذیه سالم و فعالیت بدنی