ویروس زگیل تناسلی ( HPV) یک ویروس شایع در جمعیت فعال جنسی در سطح جهان است که می تواند منجر به انواع خاصی از سرطان ها در زنان و مردان شود.انتظار می رود با اجرای واکسیناسیون اچ پی وی، تعداد موارد تهاجمی سرطان دهانه رحم به میزان قابل توجهی کاهش یابد. پیش بینی شده است تا سال ۲۰۵۰ تهاجمی ترین موارد سرطان دهانه رحم از کشورهای کمتر توسعه یافته خواهد بود تخمين زده ميشود که660 ميليون نفر در سراسر جهان مبتلا به عفونتهای تناسلی HPV باشند. شیوع HPV در جوامع مختلف بین ۴۴-۲ درصد و متوسط شیوع جهانی آن ۷/۱۱ درصد ذکر شده است. گرچه آمار دقیقی از تعداد مبتلایان به این بیماری در ایران وجود ندارد ؛ در متاآنالیزی گزارش شده که ۴/۹ درصد زنان ایرانی با پاپاسمیر نرمال، HPV مثبت هستند.تشخیص بيماريهاي مقاربتي، علاوه بر اثرات روانی- عاطفی تأثير عميقي بر کیفیت زندگی و سلامت باروري و جنسي افراد ميگذارند. شايعترين عفونت ويروسي مجاري تناسلي، پاپیلوم انسانی یا HPV است که بیشتر از همه در زمان آمیزش جنسی و از طریق تماس مستقیم بین پوست افراد انتقال مییابد. بیش از ۱۵۰ نوع یا سوش مختلف از HPV وجود دارد که حدود ۴۰ نوع از آنها تناسلی و ۱۵ نوع از نظر سرطانزایی، پرخطر هستند. بیشتر افراد فعال جنسی حداقل یک بار در طول عمر خود مبتلا به HPV میشوند (۸۰ درصد). غالباً این عفونت خودبهخود بهبود مییابد، اما در مواردی که ویروس مقاوم باشد، میتواند تغییرات سلولی غیرطبیعی در مخاط و پوست ایجاد، و ضایعات پیشسرطانی و یا زگیل بروز نماید.
در مطالعات اپیدمیولوژیک، ارتباط بین HPV و سرطانهای مرتبط با آن حتی از ارتباط بین سیگار و سرطان ریه قویتر گزارش شده است ؛ بهطوريكه بیش از 99 درصد موارد سرطان دهانهرحم و بیش از ۸۰ درصد موارد سرطان مقعد با عفونتهای تناسلی HPV مرتبط هستند. علاوه بر این دو سرطان، مطالعات یک دهه اخیر با قاطعیت نشان دادهاند که انواع کارسینوژن HPV میتواند در زنان و مردان باعث ایجاد دیگر سرطانهای تناسلی (ولو، واژن و آلت مردانه) و همچنین سرطانهای سر و گردن، حلق، قسمت میانی گلو (از لوزهها تا نوک حنجره)، بینی، دهان، زبان و غدد بزاقی گردد. مهمترین اثر HPV در کودکان، پاپيلوماي حنجرهاي است، که پاپيلوماتوز تنفسي راجعه نيز ناميده ميشود و از طریقHPV-6 ، HPV-11 و HPV-17 ايجاد ميشود. اين عفونت طي عبور از کانال زايمان، از مادري که مبتلا به زگيل تناسلي بوده، به وجود ميآيد. پاپيلوماي حنجرهاي نادر است، ولي رشد آن ممکن است حنجره را مسدود نموده و تهدیدی برای حیات نوزاد باشد.
تشخیص HPV با آزمایش HPV DNA Testing مطرح میگردد که بهروش PCR روی نمونهای که از دهانهرحم )در اطراف ناحیه اتصال سنگفرشی-ستونی) توسط برس یا توسط نمونهبرداری از زگیل تناسلی در مایع ویال گرفته شده، انجام میشود. درمان قطعی برای HPV وجود ندارد. عفونتهای خاموش HPV میتوانند به صورت فعال درآمده و زگیل و ضایعات پیشسرطانی ایجاد کنند که میتوان این ضایعات را از طریق منجمد کردن یا برداشتن با حلقه الکتریکی و یا با عمل جراحی برداشت؛ که روش جراحی (مانند مخروطبرداری) با نگرانیهایی در زمینه کاهش باروری و اختلال در عملکرد جنسی همراه است. داروهای موضعی را هم میتوان برای درمان زگیلهای تناسلی تجویز نمود. احتمال عود زگیل وجود دارد و شخص آلوده به HPV که هیچ زگیل آشکاری نداشته باشد، هم میتواند شریک جنسی خود را به این ویروس آلوده سازد. از آنجا که بیشتر موارد عفونت HPV بدون علامت و بدون نشانه بوده و میتوانند خودبهخود بهبود یابند؛ اکثر مردان و زنانی که دچار این عفونت هستند از این موضوع بیاطلاع میباشند.از آن جا که استفاده از کاندوم در طول آمیزش جنسی نمیتواند بهطور کامل از شخص در برابر HPV محافظت نماید، همان طور که اشاره شد جهت پیشگیری از HPV در اغلب كشورها تزريق واكسن HPV مورد توجه قرار گرفته است.