خیانت یکی از چالش‌های قدیمی در روابط بلندمدت است. تخمین‌ها نشان می‌دهد که بین ۲۰ تا ۲۵ درصد از زوج‌های متأهل و حدود ۷۵ درصد از مردان و ۶۸ درصد از زنان در روابط عاشقانه غیرمتأهل، تجربه خیانت داشته‌اند. با این حال، به دلیل تمایل افراد به پنهان‌کاری و ابهام در تعریف خیانت، آمار دقیق، مشخص نیست. در ادامه، پنج عاملی که می‌توانند احتمال خیانت را افزایش دهند، بررسی می‌کنیم: ۱- عدم تعهد و جدایی اخلاقی حتی افرادی که معتقدند خیانت اشتباه است، ممکن است به آن دست بزنند.یک مطالعه در سال ۲۰۲۳ توسط محققان اتریشی نشان داد افرادی که در معیارهای «جدایی اخلاقی» امتیاز بالاتری کسب کرده‌اند، بیشتر احتمال دارد که خیانت کنند. جدایی اخلاقی یک مکانیسم روان‌شناختی است. در این حالت، فرد اعمالی را انجام‌ می‌دهد که با اصول اخلاقی یا ارزش‌های درونی او تناقض دارد؛ بدون اینکه احساس گناه یا ناراحتی کند. به عبارت دیگر، فرد به‌طور موقت یا دائم می‌تواند قطب‌نمای اخلاقی خود را نادیده بگیرد تا رفتارهایی که خلاف باورهای اوست، توجیه شوند. این افراد نه‌تنها احتمال خیانت بیشتری دارند، بلکه همواره بدگمان هستند که شریکشان نیز ممکن است به آن‌ها خیانت کند. این موضوع به پدیده‌ای روان‌شناختی به نام پروجکشن (Projection) مرتبط است، حالتی که فرد رفتارها یا افکار خود را به دیگران نسبت می‌دهد. چطور این موضوع را ارزیابی کنیم؟این‌ها سوالاتی هستند که برای سنجش سطح جدایی اخلاقی طراحی شده‌اند. به عنوان مثال:- آیا فرد می‌تواند رفتارهای اشتباه را توجیه کند؟- آیا به راحتی می‌تواند احساس گناه را نادیده بگیرد؟- آیا رفتار خود را در مقایسه با رفتار بدتر دیگران توجیه می‌کند؟ پاسخ مثبت به این سوالات می‌تواند نشان‌دهنده‌ی احتمال بیشتر خیانت باشد. ۲- سابقه خیانت در گذشتهتحقیقات نشان می‌دهد افرادی که در گذشته خیانت کرده‌اند، احتمال بیشتری برای تکرار آن در آینده دارند. این امر می‌تواند به دلیل عادت‌های رفتاری یا نگرش‌های شکل‌گرفته باشد. ۳- اختلالات شخصی برخی اختلالات شخصیتی، مانند خودشیفتگی یا اختلال شخصیت ضد اجتماعی، می‌توانند خطر خیانت را افزایش دهند. این افراد ممکن است کمتر به تعهدات خود پایبند باشند یا همدلی کمتری نسبت به شریک زندگی خود نشان دهند. ۴- نارضایتی از رابطهافرادی که از رابطه فعلی خود ناراضی هستند، ممکن است به دنبال رضایت در جای دیگری باشند. این نارضایتی می‌تواند به دلایلی مانند کمبود ارتباط مؤثر، عدم رضایت جنسی یا اختلافات مکرر باشد. ۵- فرصت‌های مکرر برای خیانتداشتن فرصت‌های متعدد برای خیانت، مانند سفرهای کاری مکرر یا حضور در محیط‌هایی که نظارت کمتری وجود دارد، می‌تواند احتمال خیانت را افزایش دهد. در این شرایط، وسوسه‌ها بیشتر و موانع کمتر هستند.   دکتر زهره کشاورزمنبع

آیا تصمیم به خیانت به شریک زندگی، واقعاً به‌صورت فوری و بدون تأمل گرفته می‌شود؟ بعضی می‌پرسند که اگر خیانت واقعاً به این سادگی و در یک «لحظه» رخ دهد، چطور می‌توان به پایداری روابط امیدوار بود؟ با این حال، برخی معتقدند که افرادی که وفاداری عمیقی به شریک زندگی خود دارند، هرگز تسلیم وسوسه‌ها نمی‌شوند، حتی زمانی که با جذابیت‌های جدید و فریبنده‌ای روبرو شوند. در تحقیقی، پژوهشگران روند خیانت در میان زنان و مردان را مورد بررسی قرار دادند. هدف آن‌ها یافتن پاسخ این سوال بود که خیانت چگونه رخ می‌دهد؟ آنها همچنین سعی داشتند انگیزه‌هایی را که پشت خیانت پنهان شده‌، شناسایی کنند. برای این منظور، آن‌ها رفتارهای ۴۰ نفر شامل ۲۱ مرد و ۱۹ زن را که خودشان اعلام کرده بودند در دوران دوستی (نه ازدواج) به شریک خود خیانت کرده‌اند، مورد مطالعه قرار دادند. محققان به این نتیجه رسیدند که خیانت در روابط می‌تواند هم «خود به خودی» و هم «برنامه‌ریزی شده» باشد. آن‌ها خیانت «خود به خودی» را نوعی انحراف توصیف می‌کنند که در لحظه رخ می‌دهد، در حالی که خیانت «برنامه‌ریزی شده» تصمیمی است که فرد پیش از آن با دقت درباره آن فکر کرده است. طبق یافته‌های آن‌ها، خیانت «خود به خودی» معمولا با ورود فردی جدید به رابطه شروع می‌شود؛ شخصی که نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. اما در مورد خیانت «برنامه‌ریزی شده»، یعنی زمانی که شریک زندگی فرصت کافی برای تأمل داشته، عواملی همچون نارضایتی از رابطه یا ویژگی‌های شخصی فرد نقش موثری داشته‌اند. به همین دلیل، برای زوج‌هایی که به دنبال حفظ روابط خود هستند، مهم است بفهمند که چگونه خیانت از یک ایده به یک عمل تبدیل می‌شود. بیشتر زوج‌ها می‌دانند که ترکیبی از عوامل احساسی و موقعیت افراد، می‌تواند منجر به خیانت یکی از شرکا شود. تقریبا همه نیز از نشانه‌ها و رفتارهای یک شریک خیانتکار مطلع هستند. محققان نیز این نکته را تصدیق کرده و معتقدند که هرگونه رفتاری که «باعث سلب اعتماد بین دو شریک زندگی یا نقض تعهدات متقابلشان شود» به عنوان خیانت در نظر گرفته می‌شود. خیانت معمولا در قالب رفتارهایی مانند قرار ملاقات با فرد جایگزین و نهایتا، ارتباطات عاطفی یا جنسی خارج از رابطه ظاهر می‌شود. این دو پژوهشگر همچنین به بررسی مراحل مختلف فرآیند خیانت پرداخته‌اند، از جمله نارضایتی از رابطه، بروز افراد جایگزین، برقراری ارتباط با این افراد، تحریکات، تصمیم به افشای خیانت، پیامدها و واکنش‌ها پس از خیانت. اولین مرحله از این فرآیند نارضایتی از رابطه است. محققان خاطرنشان می‌کنند که این نارضایتی می‌تواند ناشی از تعارضات بین فردی یا حتی جدایی جغرافیایی باشد، که شرایط را برای ایجاد ارتباطات جایگزین فراهم می‌کند. پژوهشگران همچنین به جنبه‌های عاطفی خیانت پرداخته و توضیح می‌دهند که ارتباط با شریک جایگزین معمولا از طریق افزایش صمیمیت، افزایش مکالمات و در نهایت جاذبه جنسی است. این مسئله نشان می‌دهد که برای بسیاری، یک رابطه عاطفی مقدم بر یک رابطه فیزیکی است. بنابراین، انگیزه‌های خیانت بسیار متنوع بوده و می‌تواند از نارضایتی تا بی‌توجهی و حواس‌پرتی را شامل شود. برای داشتن یک رابطه خوب، نیازمند شریکی هستید که متعهد به مراقبت از یکدیگر، آگاه به رفتارهای خود و محتاط در مواجهه با موقعیت‌های اجتماعی خطرناک باشد.   دکتر زهره کشاورزمنبع