آفانتازیا و تصورات جنسی: چرا برخی افراد هیچ فانتزی ذهنی ندارند؟

تصورات جنسی به موضوعاتی گفته می‌شود که فرد آن‌ها را برانگیزاننده یا جنسی می‌یابد. امروزه اکثر افراد، فانتزی جنسی دارند. اما جالب است بدانید که برای برخی، اینگونه نیست. عده‌ای ممکن است آفانتازی یا ناتوانی در ایجاد تصویرسازی ذهنی داشته باشند.

در یک مطالعه روی ۴ هزار آمریکایی مشخص شد حدود ۹۷ درصد فانتزی جنسی دارند. بیشتر آن‌ها گفتند که این کار را به طور مکرر انجام می‌دهند. حدود ۲ الی ۳ درصد گفتند تصورات جنسی ندارند. این افراد چه کسانی هستند؟ آیا برخی اصلا هیچ تصوری ندارند؟ آیا آن‌ها دروغ می‌گویند؟

آفتانازیا یا ناتوانی در ایجاد تصورات ذهنی چیست؟
برخی از افرادی که می‌گویند هرگز تصوری نداشته‌اند ممکن است مبتلا به آفتانازیا باشند. یعنی ناتوانی در ایجاد تصورات ذهنی. این افراد نمی‌توانند درباره رابطه یا مطلقا هیچ چیز دیگری تصور کنند.

آفتانازیا هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است. خود واژه در سال ۲۰۱۵ ساخته شد. تنها چند مطالعه در این زمینه وجود دارد. با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که این ممکن است مادرزادی (طی زندگی) یا اکتسابی (یعنی توانایی تجربه‌ی تصورات ذهنی از دست می‌رود) باشد.

همچنین احتمالا یک مبنای عصبی دارد. در واقع، الگوهای فعال‌سازی مغزی در افرادی که آفتانازیا دارند و سایر افراد، هنگام تلاش برای تجسم یک تصویر، متفاوت است. این که آفتانازیا وجود دارد به ما می‌گوید که برخی افراد اساساً نمی‌توانند تصورات جنسی مبتنی بر تصویر داشته باشند.

برخی افراد مبتلا به آفتانازیا گزارش می‌دهند که تصورات جنسی دارند. یعنی تصورات خود را به صورت یک روایت یا یک احساس توصیف می‌کنند، به‌جای یک تصویر ذهنی.

بعید است همه‌ی (۲ تا ۳ درصد) افرادی که می‌گویند تصوری ندارند، آفتانازیا داشته باشند. چون تنها حدود ۱ درصد از جمعیت به آن مبتلا هستند.

سایر دلایلی که افراد منکر تصورات خود می‌شوند:

ممکن است برای برخی افراد راحت‌تر باشد که بگویند هیچ تصوری ندارند تا اینکه بخواهند به تصورات جنسی که احساس گناه، شرم یا خجالت به آن‌ها می‌دهد، اعتراف کنند.

برخی افراد افکار جنسی دارند که شخصاً آن‌ها را به‌عنوان «تصور جنسی» نمی‌شمارند زیرا فکر می‌کنند که تصور جنسی باید چیز عجیب و غریبی باشد.

برخی فکر می‌کنند که تصور جنسی باید حتماً عنصری «ویژه» داشته باشد، اما این‌طور نیست. اغلب افراد چیزهایی مثل رمانس یا بوسیدن را به‌عنوان فانتزی جنسی در نظر نمی‌گیرند. تصورات جنسی می‌توانند ملایم یا وحشی باشند. می‌توانند شیرین و لطیف باشند، یا خشن و حیوانی. می‌توانند چیزهایی باشند که قبلاً انجام داده‌اید یا چیزهایی که امیدوارید انجام دهید.

در حالی که اکثر افراد دارای فانتزی‌های جنسی هستند، وجود شرایطی مانند آفتانازیا نشان می‌دهد که همه‌ی ذهن‌ها به یک شکل کار نمی‌کنند. همچنین، عوامل فرهنگی، روان‌شناختی و حتی عصبی می‌توانند بر نحوه‌ی تجربه یا حتی پذیرش تصورات جنسی تأثیر بگذارند.

نکته‌ی مهم این است که داشتن یا نداشتن تصورات جنسی، هیچ‌کدام نشانه‌ای از سلامت یا اختلال روانی نیست. این تفاوت‌ها بخشی از تنوع طبیعی انسان‌ها هستند. پذیرش این تفاوت‌ها می‌تواند به کاهش احساس گناه یا شرم در مورد تجربه‌های ذهنی کمک کند و فضای امن‌تری برای گفتگو درباره‌ی موضوعات جنسی فراهم آورد. در نهایت، شناخت و احترام به تجربیات ذهنی متفاوت، ما را به درک عمیق‌تری از پیچیدگی‌های ذهن انسان می‌رساند.

دکتر زهره کشاورز
منبع