اول از همه باید بدانید که حتی واژنهای سالم هم بوی ملایمی دارند و این کاملا طبیعی است. این بو میتواند در پاسخ به رابطه جنسی، قاعدگی یا بارداری تغییر کند. با این حال، بوی قوی و ناخوشایند، همراه با ترشحات غیر معمول، ممکن است نشانهی بیماری باشد.
بوی واژن اغلب در طول چرخه قاعدگی متفاوت است. واژن هر زن بوی منحصر به فردی دارد و این کاملا طبیعی است.
بوی ناآشنا و ناخوشایند قوی، مانند بوی ماهی، که برای چندین روز ادامه مییابد، طبیعی نیست. به خصوص زمانی که با علائم دیگری مانند ترشحات سفید مایل به خاکستری، سوزش و خارش همراه باشد.
علت بوی واژن چیست؟
اینکه ناحیه تناسلی چه بویی داشته باشد اغلب به سطح pH یا اسیدی بودن واژن شما بستگی دارد. انواع مختلفی از باکتریها در واژن زندگی میکنند. مقدار و نوع این باکتریها در یک تعادل قرار دارد تا سطح اسیدیته (pH) واژن حفظ شود. داشتن pH مناسب، از عفونتهایی که باعث بوی بد واژن میشوند، جلوگیری میکند.
بوهای طبیعی واژن
بسیاری از بوهای واژن نشان دهنده تغییرات کوتاه مدت در سطح pH هستند و جای نگرانی ندارد. به عنوان مثال:
بوی موقت واژن شایع است و اغلب خود به خود برطرف میشود. این ممکن است مربوط به تغییرات هورمونی یا حتی رژیم غذایی باشد. به عنوان مثال، غذاهای با بوی قوی، مانند سیر یا ماهی، میتوانند این تغییرات را ایجاد کنند. با این حال، بوی نامطبوعی که از بین نمی رود، ممکن است نشانه یک بیماری زمینهای باشد و باید به پزشک مراجعه شود.
واژینیت
عدم تعادل در سطوح باکتریایی واژن میتواند منجر به عفونت و التهاب شود. وضعیتی به نام واژینیت. واژینیت انواع مختلفی دارد و علائم دیگری مانند ترشحات غیر طبیعی واژن را نیز ایجاد میکند.
- واژینوز باکتریایی (BV): عفونتی که به دلیل عدم تعادل در فلور واژن شما ایجاد میشود. علائم رایج دیگر ترشح خاکستری یا خاکستری مایل به سفید است.
- تریکومونیازیس: یک عفونت مقاربتی ناشی از انگل. همیشه علائمی ایجاد نمیکند. معمولا بوی شبیه به ماهی و ترشحات زرد مایل به سبز دارد.
- فیستول رکتوواژینال: وضعیتی نادر که در آن مدفوع از طریق یک شکاف، از راست روده وارد واژن میشود. نشت مدفوع باعث ترشحات بدبو میشود.
- سرطان دهانهی رحم و واژن: علائم میتواند شامل ترشحات قوی و بدبو باشد.
عوامل دیگری نیز ممکن است باعث شوند که شما متوجه بوهای جدید شوید. بسیاری افراد، افزایش حس بویایی در دوران بارداری را گزارش میدهند. علاوهبر غذاهایی که میخورید، میزان خونرسانی ناحیه تناسلی و تغییر سطح هورمونها نیز میتواند بر سطح pH تاثیر بگذارد. توجه داشته باشید که بوی غیرطبیعی واژن پس از زایمان شایع است.
چگونه بهفهمم به واژینیت مبتلا هستم؟
برای تشخیص قطعی باید به پزشک مراجعه کنید. درمان معمولا شامل مصرف یک دوره آنتی بیوتیک است که به شکل قرص یا کرم تجویز میشود.
آنتیبیوتیکهایی که معمولا برای از بین بردن عفونتهای واژن استفاده میشوند، عبارتند از:
چگونه میتوان از بوی بد واژن جلوگیری کرد؟
چه زمانی باید برای درمان بوی غیر طبیعی واژن به پزشک مراجعه کنم؟
اگر این بوی غیرطبیعی مدت زمان زیادی است که وجود دارد و همراه با ترشحات، سوزش و خارش است، باید هر چه سریعتر برای درمان اقدام کنید. واژینیت درمان نشده میتواند به رحم یا لولههای فالوپ سرایت کند. همچنین میتواند خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی را افزایش دهد.
زنان باردار مبتلا به واژینیت، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، عفونت مایع آمنیوتیک و سایر عوارض هستند.
چگونه میتوانم بوی بد واژن را متوقف کنم؟
برای از بین بردن بو، باید اول بفهمید که چه چیزی باعث آن شده است. این تغییرات ممکن است زودگذر باشد. در این صورت، نیازی به درمان نخواهید داشت. اگر مشکل مربوط به بهداشت باشد، تغییرات ساده سبک زندگی کارساز است. اگر واژینیت مقصر باشد، باید درمان دارویی شروع شود.
در پایان توجه کنید که هر واژن سالمی قرار است کمی بو داشته باشد و این نشانه سلامت شماست.
دکتر زهره کشاورز
منبع
طبق یک مطالعه در سال 2017، داروهای پیشگیری از بارداری هورمونی میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند. با این حال، مزایای قرص کنترل بارداری، اغلب بیشتر از خطرات آن است. به عنوان مثال، پیشگیری از بارداری هورمونی میتواند از بارداری ناخواسته و برخی سرطانها جلوگیری کند.
در این مطالعه تقریبا ۲ میلیون زن دانمارکی ۱۵ الی ۴۹ ساله شرکت کردند. از هر ۷۶۹۰ نفر، حدود یک شرکتکننده به سرطان پستان مبتلا شد.
با این حال، محققان خاطر نشان کردند که عوامل دیگری، از جمله سن، میتواند بر خطر ابتلا به سرطان پستان تأثیر بگذارد.
شرکتکنندگان کمتر از ۳۵ سال، در معرض خطر کمتری بودند. به نظر میرسد احتمال ابتلا به سرطان پستان، حدود ۵ سال بعد از قطع دارو ، به حالت عادی باز میگردد.
دکتر زهره کشاورز
منبع
بر اساس تحقیقات اخیر انجام شده، سرطان آلت تناسلی، در جهان رو به افزایش است و طی ۳۰ سال آینده، ۷۷ درصد بیشتر خواهد شد.
برای درک روند بروز سرطان آلت تناسلی، محققان دانشگاهی در چین، افرادی را از ۴۳ کشور مختلف از سال ۱۹۷۳ تا ۲۰۱۲ بررسی کردند. آنها تخمین زدند که در سال ۲۰۲۰، نرخ جهانی سرطان آلت تناسلی به ۳۶۰۶۸ مورد جدید و ۱۳۲۱۱ مرگ در هر صد هزار نفر رسیده است.
برزیل یکی از بالاترین نرخهای بروز سرطان آلت تناسلی مردانه را دارد که ۲/۱ در هر صد هزار مرد است. این کشور شاهد ۶۵۰۰ قطع عضو در یک دهه گذشته بوده. موارد در آلمان بین سالهای ۱۹۶۱ تا ۲۰۱۲، ۵۰ درصد افزایش یافته است. تزریق واکسن ویروس پاپیلومای انسانی احتمالا از موارد ضروری پیشگیری از این بیماری است.
علائم سرطان آلت تناسلی چیست؟
طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، اولین نشانههای سرطان آلت تناسلی ممکن است روی پوست آن ظاهر شوند. مانند ضخیم شدن، تغییر رنگ و وجود تودهها. علائم دیگر عبارتند از زخمهایی که ممکن است خونریزی کنند، بثورات قرمز و مخملی در زیر پوست ختنه گاه، برجستگی های پوسته پوسته کوچک، زائدههای صاف قهوهای مایل به آبی و بروز ترشحات بدبو یا خونریزی در زیر پوست ختنهگاه. تورم در انتهای آلت تناسلی و غدد لنفاوی نیز میتواند از علائم هشدار دهنده باشد.
این علائم لزوما به معنی سرطان نیست. زیرا بسیاری از شرایط دیگر نیز میتوانند علائم مشابهی را نشان دهند. با این حال، به افرادی که این علائم را تجربه میکنند توصیه میشود به دنبال مراقبتهای پزشکی باشند، زیرا تشخیص زودهنگام میتواند شانس درمان موفقیت آمیز سرطان آلت تناسلی را افزایش دهد.
دکتر زهره کشاورز
منبع
سرطان واژن نادر است و متاسفانه علائم آن در مراحل اولیه، به سختی قابل تشخیص است. با پیشرفت بیماری، ممکن است نشانههایی مانند خونریزی واژینال، ترشحات و وجود توده رخ دهد. زمانی که سرطان واژن متاستاز دهد، علائم شدیدتری مانند خون در ادرار و درد لگن قابل مشاهده است.
این بیماری در زنان بالای ۶۰ سال شایعتر است. حدود ۵۰ درصد از افراد تشخیص داده شده، بالای ۷۰ و ۲۰ درصد آنها بالای ۸۰ سال سن دارند.
سرطان واژن اغلب با یک وضعیت پیش سرطانی به نام نئوپلازی داخل اپیتلیال واژن (VAIN) شروع میشود. این یعنی رشد سلولهایی با ظاهر غیرطبیعی در داخلیترین لایه سطحی واژن. در این مرحله، هیچ علامت فیزیکی وجود ندارد و ممکن است سالها طول بکشد تا به سرطان تبدیل شود.
با این حال، سرطان تهاجمی واژن نیز وجود دارد که اغلب علائم اولیهی زیر را به همراه دارد:
- خونریزی غیر طبیعی واژن
- ترشحات آبکی یا بدبو از واژن
- درد هنگام رابطه جنسی
- وجود توده در واژن
- ادرار بیش از حد
سرطان واژن در مراحل پیشرفته ممکن است باعث موارد زیر شود:
- درد هنگام ادرار
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- یبوست
- کمر درد
- درد شکم
- درد لگن
- تورم پا
به خاطر داشته باشید: علائم بالا میتوانند نشانه عفونت باشند. در این شرایط برای تشخیص و انجام آزمایش، به پزشک مراجعه کنید.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس رایج و یک عامل خطر شناخته شده برای سرطان واژن است. همه زنان باید بین سنین ۲۱ تا ۲۹ سال، یک بار تست پاپ (جهت تشخیص سرطان) و غربالگری HPV را انجام دهند. زنان ۳۰ تا ۶۵ ساله باید هر ۵ سال یک بار آزمایش HPV و هر ۳ سال یک بار آزمایش پاپ انجام دهند.
قبلا در سلامت باروری به توضیح کامل HPV پرداختیم.
دکتر زهره کشاورز
منبع
سرطان پستان زمانی ایجاد میشود که سلولهای بافت آن، بدون کنترل رشد کنند. انواع زیادی از سرطان پستان وجود دارد و علائم بسیار متفاوت است. برخی افراد مبتلا، هیچ نشانهای از بیماری ندارند.
طبق دادههای موسسه ملی سرطان (NCI) اعلام کرده است که در ایالات متحده، حدود ۱۲ درصد از زنان در طول زندگی خود به سرطان پستان مبتلا میشوند. این بدان معناست که از هر هشت زن یک نفر با این بیماری روبرو خواهد شد.
در این شرایط، تشخیص زودهنگام، بسیار مهم خواهد بود. ممکن است هنگام انجام فعالیتهای روزمره مانند دوش گرفتن، تغییراتی را در پستانهای خود مشاهده کنید.
انجمن سرطان آمریکا (ACS)، توصیه میکند؛ اگر در معرض خطر متوسط ابتلا به سرطان پستان هستید، ماموگرافیهای غربالگری را به طور منظم، بین سنین ۴۵ تا حدود ۵۴ سالگی انجام دهید.
اگر خطر ابتلا به سرطان پستان در شما بیشتر است، غربالگری سالانه را از ۳۰ سالگی شروع کنید. خطر بالا یعنی:
در اینجا به برخی از علائم اولیه سرطان پستان اشاره میکنیم. در این شرایط، برای صحبت با یک پزشک متخصص تردید نکنید:
وجود توده
وجود توده در پستان، (گاهی به اندازه یک نخود)، شایعترین علامت اولیهی این نوع سرطان است. البته ممکن است این توده، یک کیست غیر سرطانی سینه - یک توده پر از مایع - یا یک بیماری فیبروکیستیک باشد.
تودههای سرطانی به احتمال زیاد بدون درد و با لبههای نامنظم هستند. گاهی هم میتوانند نرم، گرد، حساس یا حتی دردناک باشند. وجود توده در زیر بغل نیز میتواند نگرانکننده باشد.
تغییرات ظاهری سینه
برخی تغییرات پستان طبیعی هستند و میتوانند به دلیل تغییرات وزن، افزایش سن، زمان پریود، زادبس یا دوران بارداری رخ دهند.
داروهای هورمونی مانند قرصهای ضدبارداری میتوانند بافت پستانها را متراکمتر کنند.
انواع سرطان پستان، مانند سرطان التهابی تهاجمی پستان، ممکن است بدون هیچ تودهای ظاهر شوند. تغییرات ظاهری اولیه پستان که میتواند نشانه سرطان باشند، عبارتند از:
تغییرات نوک پستان
تغییرات نوک پستان که ممکن است از علائم سرطان پستان باشد که عبارتند از:
سفتی بافت سینه
پستان شما ممکن است سفت شود. ممکن است در قسمت یا تمام آن احساس درد داشته باشید. البته این دو مورد ممکن است نشانهی بیماریهای کمخطر یا صرفا عارضهی داروهای ضدبارداری باشند.
همچنین، قرصهای ضدبارداری ممکن است باعث ایجاد فیبروز شوند. یک بیماری شایع که باعث ایجاد توده در پستان میشود. علائم شامل درد، به ویژه در حوالی قاعدگی است.
شاید با یافتن هر کدام از این نشانهها نگران شوید. اما به خاطر داشته باشید که اکثر آنها ممکن است به دلیل سرطان نباشند.
اگر متوجه هر کدام از این تغییرات شدید، در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
آمارها نشان میدهد که سرطان پستان حدود ده سال زودتر در زنان ایرانی، نسبت به سایر زنان جهان شروع میشود. یکی از نیازهای نادیده گرفته شده در این زنان، روابط جنسی توام با رضایت و صمیمیت است.
اکثر بیماران بهبودیافته از سرطان، با انواعی از اختلالات جنسی روبرو میشوند. درک این مشکلات و کسب دانش برای پیشگیری از بروز اختلالات یا درمان آن ضروری است.
قبلا در سلامت باروری به توضیح زندگی جنسی پس از ابتلا به سرطان پستان پرداختیم.
دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
اگرچه ابتلا به عفونتهای قارچی در زنان شایع است اما مردان نیز میتوانند به این بیماری مبتلا شوند.
حدود ۳۷ درصد از مردان مبتلا به عفونتهای قارچی هیچ علامتی ندارند. در حالی که ۲۷ درصد بالانیت و التهاب پوست ختنهگاه را تجربه میکنند.
خوشبختانه اکثر عفونتهای قارچی دستگاه تناسلی در عرض چند هفته و با استفاده از داروهای بدون نسخه از بین میروند.
علائم معمولا عبارتند از:
در صورت مشاهده این نشانهها به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم ممکن است نشانه بیماریهای مقاربتی هم باشند.
عفونت قارچی چگونه رخ میدهد؟
اگر با فردی که دارای بیماری است، رابطه جنسی داشته باشید ممکن است مبتلا شوید.
با این حال عفونت قارچی یک بیماری مقاربتی نیست و بدون داشتن رابطه جنسی نیز میتوان به آن مبتلا شد.
علل و عوامل خطر:
عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند احتمال ابتلا به عفونتهای قارچی را افزایش دهند. از جمله:
(این کار سبب از بین بردن باکتریهای مفید بدن میشود.)
عفونتهای قارچی در مردانی که ختنه نشدهاند، بیشتر رخ میدهد. زیرا محیط گرم و مرطوب زیر پوست ختنه، محل مناسبی برای رشد آنهاست.
درمان:
در اکثر موارد پمادهای ضدقارچ (بدون نسخه)، به رفع عفونت کمک میکنند.
در صورت تشدید و تداوم بیماری، داروهای خوراکی تجویز خواهند شد.
پیشگیری:
از تماس جنسی با فردی که عفونت دارد پرهیز کنید.
از کاندوم استفاده کنید.
همواره محیط دستگاه تناسلی را تمیز و خشک نگه دارید.
عفونتهای قارچی اغلب دوباره عود میکنند. توصیه میشود تا در صورت مشاهده علائم، به پزشک متخصص سلامت جنسی مراجعه کنید. زیرا با توجه به نشانههای مشابه، احتمال وجود بیماریهای مقاربتی نیز وجود دارد.
دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
پاکیزگی ناحیه تناسلی، برای سلامت جنسی هر فرد ضروری است. بسیاری از خانمها، عفونتهای ناخوشایند واژینال (واژینیت) را تجربه میکنند که باعث درگیری سایر نواحی اندام تناسلی نیز میشود.
همهی عفونتهای واژن شبیه به هم نیستند و درمانهای خانگی، ممکن است بیماری را تشدید کند. اگر در مورد سلامت واژن خود نگران هستید یا ترشحات غیرعادی دارید؛ در صورت تداوم مشکل، به پزشک مراجعه کنید. در این جا، علاوه بر آشنایی با اندام تناسلی زنان، نکات بهداشتی آن را هم ذکر خواهیم کرد.
واژن تنها بخشی از اندام تناسلی زنان است. بخش خارجی اندام تناسلی زنان، شامل «مونس پابلیس» هست. این قسمت در واقع همان بافت چربی و برآمدگی بالای فرج است که با موهای زائد پوشانده شده. فرج پایین بخش مونس پابلیس قرار گرفته و محیط خارج واژن را شامل میشود. فرج شامل بافتهای چین خوردهی حساس (لبهای داخل و خارجی)، کلیتوریس، دهانهی واژن و مجرای ادرار است. واژن بخش درونی اندام تناسلی است که از لبهای داخلی آغاز شده و تا دهانه رحم امتداد مییابد.
چرا عفونت واژن اتفاق میافتد؟
عفونت واژن زمانی رخ میدهد که باکتریها، قارچها یا سایر ارگانیسمها بدون کنترل رشد کنند. برخی از این موجودات، به طور طبیعی در واژن زندگی میکنند و با سایر ارگانیسمها همزیستی دارند. این یعنی سطح اسید و باز را متعادل نگه میدارند. بهداشت نامناسب یا رابطه جنسی ناایمن باعث ورود ارگانیسمهای عفونی به واژن میشود.
برای جلوگیری از عفونت واژن، تمامی نواحی فرج را خشک نگه دارید. در صورت انتقال عفونت به اندامهای داخلی، مانند رحم یا تخمدانها، بیماری التهابی لگن رخ میدهد که در مطالب قبلی سایت سلامت باروری، به آن پرداختیم.
نکاتی برای مراقبت از ناحیه تناسلی زنان:
دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
کاهش میل جنسی جزو مشکلاتی است که هم در خانمها و هم در آقایان رخ میدهد اما میزان شیوع آن معمولا در خانمها بیشتر است.
متاسفانه در بسیاری از فرهنگها از جمله فرهنگ ما تصور بر این است که میل جنسی باید در همه به صورت طبیعی کار کند! اما این میل به دلایل بسیار متنوعی ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته و اختلال در آن زندگی مشترک بسیاری از زوجها را بهشدت تحت تاثیر قرار میدهد و یکی از دلایل مهم جدایی و طلاق بهحساب میآید.
برخی از مهمترین دلایل کاهش میل جنسی به این شرح است:
- اختلالات هورمونی.
- افسردگی.
- اختلالات اضطرابی.
- عوارض جانبی ناشی از مصرف برخی داروها.
- مشکلات تیروئید.
- دیابت.
- برخی بیماریهای قلبی.
- فشار خون بالا.
- اختلالات خواب.
- دردهای مزمن.
- برخی بیماریهای کلیوی.
- برخی سرطانها.
- برخی بیماریهای مفصلی از جمله آرتروز.
- برخی بیماریهای عصبی.
بسیاری از افراد برای رفع مشکل کاهش میل جنسی به درمانهای غیر علمی و مصرف انواع مکملهای خطرناک و تایید نشده روی میآورند و از این موضوع بیاطلاع هستند که اغلب این راهکارها خودشان دارای عوارض جدی هستند.
در درمان کاهش میل جنسی مهم است که:
۱- عامل دقیق ایجاد کننده شناسایی شود.
۲- از مصرف هرگونه دارو و مکمل تایید نشده و بدون نظارت پزشک خودداری شود.
در صورتی که با مشکل کاهش میل جنسی مواجه هستید، لازم است با پزشک متخصص سلامت باروری مشاوره کنید تا دلیل آن مشخص شده و برای رفع آن اقدام شود.
بسیاری از علتهای کاهش میل جنسی (چه روانی و چه جسمانی) قابل مدیریت و اصلاح هستند و با پیگیری ریشه مشکل میتوانید آن را برطرف کنید.
دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
اگر فرزندتان راجعبه مسائل جنسی از شما سوال پرسید، نگران نشوید؛ زیرا نشانهی بسیار خوبی است. این یعنی کودکتان به شما اعتماد دارد و برایتان احترام قائل است. برای پاسخ به این پرسشها چند نکته زیر را رعایت کنید. این نکات میتواند گفتوگو با کودکان در هر سنی را آسانتر کند:
مسائل را در سطح درک فرزندتان توضیح دهید:
به گونهای با فرزندتان صحبت کنید که بتواند موضوع را درک کند. به عنوان مثال، یک کودک ۶ ساله، توضیحی طولانی در مورد تخمکگذاری نمیخواهد.
بهتر است پاسخهای مختصر و واقعی بدهید. اگر با او روراست باشید، فرزندتان میداند هر زمان که اطلاعات بیشتری بخواهد، میتواند به شما مراجعه کند.
از نام های صحیح برای اعضای بدن استفاده کنید:
وقتی در مورد اعضای بدن صحبت میکنید، بهتر است از نامهای صحیح استفاده کنید. به عنوان مثال آلت تناسلی، کیسه بیضه، بیضه و واژن. اگر فرزند شما نام صحیح اعضای بدن را بداند، میتواند در صورت نیاز با شما یا افرادی مانند پزشکان، به وضوح در مورد بدنش صحبت کند.
شما میتوانید از کلمات «بعضی» یا «اکثر» استفاده کنید. برای مثال «برخی افراد آلت تناسلی و بعضی واژن دارند.»
اگر لازم است بگویید «نمیدانم»:
فرزندتان به یک متخصص نیاز ندارد. فقط باید بداند که میتواند هر چیزی را از شما بپرسد. اگر پاسخ را نمیدانید به او بگویید که جوابش را در آینده میدهید. هرگز به او دروغ نگویید. صادق بودن اعتماد ایجاد میکند.
هر دو والد باید در این موضوع شریک باشند:
برای هر دو والد خوب است که در بحثهای جنسی شرکت کنند. با این کار کودکان یاد میگیرند که همه افراد فارغ از سن و جنسیت میتوانند راجعبه مسائل جنسی حرف بزنند. این میتواند به کودکان کمک کند تا در مورد بدنشان راحتتر صحبت کنند. مسئولیت احساسات جنسی خود را بر عهده بگیرند و در آینده روابط صمیمانهتری داشته باشند.
خودتان مکالمه را آغاز کنید:
برخی از کودکان سؤالات زیادی نمیپرسند، بنابراین ممکن است لازم باشد خودتان مکالمه را شروع کنید. زمان مناسبی را برای صحبت انتخاب کنید. برای مثال اگر هنگام تماشای تلویزیون، کسی در مورد بارداری صحبت کرد؛ از او بپرسید که آیا متوجه منظور گوینده شده است یا خیر.
برای برخی از کودکان حرف زدن بدون تماس چشمی آسانتر است. بنابراین میتوانید زمانی که شما و فرزندتان در خودرو هستید، صحبت کنید.
خودتان را آماده کنید:
از استفاده کردن کلماتی مانند آلت تناسلی یا واژن، شرمسار نباشید. به او بیاموزید که بین لمس شدن جنسی و عادی تمایز قائل شود. مطمئن شوید که او میتواند در برابر تماسی که نمیخواهد، «نه» بگوید. از هنگامی که بالغ شده، میتوانید با او در مورد سوء استفاده جنسی نیز صحبت کنید.
در مورد اینکه چرا آنها چنین سوالاتی میپرسند، نتیجه گیری نکنید. از او بخواهید تا اطلاعات کنونیاش را با شما در میان بگذارد. پاسخهای کوتاه و ساده بدهید. کلمات جدیدی را که ممکن است تا به حال نشنیده باشد، برایش توضیح دهید. از بحث فرار نکنید. از او بپرسید چه سوالات دیگری دارد؟ یا چه چیزی باعث شده که به این موضوع فکر کند؟
براساس درک او پاسخ بدهید. بعد از اینکه به او توضیح دادید از او بپرسید «نظر تو در اینباره چیست؟» یا «آیا این جواب، پاسخ سوالت را داده است؟»
اشکالی ندارد که شما یا فرزندتان معذب باشید. خجالت خود را کنار بگذارید زیرا این به نفع هر دوی شماست. هرگز دیر نیست که در مورد رابطه جنسی با کودک خود صحبت کنید. گفتوگوهای باز و صادقانه کمک میکند تا فرزندتان در آینده انتخابهای سالمتری داشته باشد. هرگز نگذارید که او از پرسیدن سوالات جنسی، بترسد یا خجالت بکشد. این باعث میشود که فرزندتان اطلاعات درست و قابل اعتمادی داشته باشد.
صحبت کردن در مورد رابطه و تمایلات جنسی یک مکالمه یکباره نیست زیرا با بزرگ شدن او، همواره سوالات جدیدی برایش ایجاد میشود.
صحبت در مورد رابطه جنسی ۳ مرحله دارد:
مرحله ۱: بدانید که او ممکن است از قبل چیزهایی را بداند. از او بپرسید که آیا در مورد اینکه بچهها از کجا میآیند چیزی شنیده است یا خیر؟
مرحله ۲: اطلاعات نادرست را تصحیح کنید و حقایق را ارائه دهید. برای مثال به او بگویید که کودکان درون شکم مادرشان معلق نیستند و درون اندامی به نام رحم رشد میکنند.
مرحله ۳: افکار و باورهای صحیح خودتان را نیز بیان کنید. به عنوان مثال به او بگویید که «بعضی از مردم هنگامی که آمادگی دارند، بچهدار میشوند» و «برخی دیگر اصلا در مورد بچهدار شدن مطمئن نیستند»
صحبت با کودکان تا ۲ سال: در مورد اعضای بدن و جنسیتش با او صحبت کنید. شما میتوانید از لحظات روزمره، برای آموختن اعضای بدنش به او استفاده کنید. به عنوان مثال، زمان حمام یا هنگام لباس پوشیدن، اعضای بدنش را نام ببرید. اگر فرزندتان در حین تعویض پوشک، اندام تناسلی خود را لمس کرد، اشکالی ندارد. وقتی بزرگتر شد، میتوانید در مورد رفتار عمومی و خصوصی با او صحبت کنید.
صحبت با کودکان ۲ تا ۳ ساله:
اکثر کودکان ۲ تا ۳ ساله در مورد بدن خود و سایر کودکان بسیار کنجکاو هستند. آنها همچنین متوجه خواهند شد که بدنهای مختلف با هم فرق میکنند. ممکن است فرزندتان، نام اندام تناسلیاش را بپرسد.
صحبت با کودکان ۴ تا ۵ ساله:
کودکان ۴ تا ۵ ساله اغلب میپرسند که نوزادان از کجا آمدهاند. آنها میتوانند درک کنند که کودک در رحم رشد میکند و برای بچهدار شدن، به یک اسپرم و تخمک نیاز است.
اگر فرزندتان پرسید «از کجا آمدهام؟»، بگویید «نظر شما چیست؟». این به شما کمک میکند تا بفهمید سطح درک کودکتان چقدر است. میتوانید یک توضیح ساده مانند "کودکان در اندامی به نام رحم رشد میکنند.”، ارائه دهید.
اگر باردار هستید، ممکن است فرزندتان بپرسد: «کودک از کجا بیرون میآید؟» یک پاسخ ساده اما دقیق بدهید. مانند: «کودک در رحم من در حال رشد است. هنگامی که رشد او به پایان میرسد، ممکن است از طریق کانال زایمان که واژن نامیده می شود یا از طریق بریدگی که پزشکان روی شکم من ایجاد میکنند؛ خارج شود.»
صحبت با کودکان ۶ تا ۸ ساله:
در سن ۶ سالگی، بسیاری از کودکان میخواهند بدانند نوزادان چگونه ساخته میشوند. به او توضیح دهید که یک اسپرم و تخمک به هم میپیوندند. بر اساس سطح درک فرزندتان میتوانید بگویید هنگامی که ۲ نفر رابطه جنسی دارند، این اتفاق میافتد. توضیح دهید که رابطه جنسی کاری است که بزرگسالان زمانی که هر دو نفر بخواهند، انجام میدهند و این کار برای کودکان نیست.
به او توضیح دهید که گاهی اوقات کودکان به روشهای مختلقی مثل IVF و فرزندخواندگی نیز وارد یک خانواده میشوند.
به خاطر داشته باشید که لازم نیست منتظر باشید تا کودکتان سوالی بپرسد. خودتان میتوانید گفتوگو را شروع کنید. بسیار خوب است که قبل از شروع بلوغ کودک، در مورد چگونگی تغییرات بدنش در این دوران، صحبت کنید.
دکتر زهره کشاورز
پزشک متخصص سلامت باروری - فلوشیپ پزشکی جنسی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
Plannedparenthood
Raisingchildren
به گفته یک فلوشیپ طب جنسی، در برخی مواقع ممکن است کودکان پس از برخورد با افرادی که آنها را مورد آزار جنسی قرار داده اند تغییر رفتار محسوسی از خود نشان می دهند؛ والدین با دیدن این تغییر رفتار باید هوشیارانه اطرافیان کودک را ارزیابی کنند.
زهره کشاورز، دکترای تخصصی سلامت باروری، سکستراپیست و فلوشیپ طب جنسی که در گفتگوی پیشینین خود با سیناپرس با اشاره به اهمیت آموزش جنسی کودکان در خانواده معتقد بود، در آموزش جنسی به کودکان، والدین هیچگاه نباید وارد کارکردهای اندام های جنسی و عملکردهای آن شوند. همچنین باید بدانند که نباید بدون لباس و عریان کامل با کودکان به حمام بروند.
وی در ادامه این گفتگو، در تحلیل برخی رفتارهای برخواسته از توجه کودکان به موضوعات جنسی گفت: همواره کودکان با انجام برخی رفتارها نیازهای اطلاعاتی خود را بیان می کنند، برای مثال، گاهی پیش می آید که کودکی برای جلب توجه در جمع برهنه ظاهر شود در این شرایط اغلب خانواده های ایرانی متاثر از نگرش جنسیتی با کودکشان برخورد می کنند؛ به عبارت دیگر اگر فرزند دخترشان دست به چنین رفتاری زده باشد، خشونت بیشتری نسبت به آن خرج می دهند نسبت به فرزند پسر؛ در حالی که فرقی نباید میان این دو قائل شد.
کشاورز افزود: در این شرایط والدین باید با آرامش و بدون سرزنش به فرزندان خود یاد بدهند که تنها والدین یا سرپرسش اصلی وی می تواند نواحی خصوصی بدنشان را ببینند. در واقع فرزندان و کودکان باید بدانند که تمامی اعضای بدنشان برای خودشان است و اینکه اندام های جنسی هم باید در حریم خصوصی آنها باقی بماند.
وی گفت: برای پیشگیری از هر نوع تعدی های جنسی کودکان بدانند تمام اندام جسمی آنها برای خودشان است و فقط اندام های جنسی نیست که باید از آن مراقبت کنند. اگر کودک مورد نوازش های نامفهوم و نامربوط از سوی افراد غریبه یعنی افرادی به جز والدین قرار گرفت باید به پدر مادر خود هشدار بدهد در واقع هر لمس غیرمتعارف از هر جای بدن می تواند نوعی آزار جنسی محسوب شود.
به گفته کشاورز، والیدن باید نوازش های متعارف و غیر متعارف را به فرزندانشان آموزش دهند تا کودکشان بتواند آنها را تشخیص دهد. در واقع آن ها باید بدانند که برخی نوازش ها متعارف نیست و برخی هم خوب و متعارف است؛ مانند نوازش پدر یا مادر. اما اگر فردی به طور غیر متعارف کودک را لمس کند، وی باید این هشدار را به والدین خود بدهد.
گاهی اوقات کودکان نمیدانند که باید برخی لمس های جسمی را به والدین خود گزارش کنند. والدین باید چنین رفتارهایی را به فرزندانشان یاد بدهند چراکه تعرضات جنسی به صورت مرحله ای اتفاق می افتد. باید گفت؛ هیچ فردی حق ندارد بدن کودکی را لمس کند یا به اندام های جنسی کودکان دست بزند.
این فلوشیپ طب جنسی گفت: در برخی موارد اغلب کودکان متوجه آزارهای جنسی در هر سطحی می شوند؛ اما نمی دانند که باید آن را گزارش کنند یا حتی در بسیاری موارد از گزارش دادن آن به والدین خود به دلیل مواجه شدن با رفتارهای خشونت آمیز واهمه دارند. به همین دلیل ما باید به کودکان خود یاد بدهیم که حفاظت کردن از بدن و اندام های بدن چه اندام های جسمی و چه اندام های جنسی در هر شرایطی امری ضروری است و اگر کسی به آن تعدی کند باید گزارش داده شود.
به گفته کشاورز، اگر کودکی نسبت به فردی از دوستان یا اعضای فامیل واکنش قهری دارد و نمیخواهد که نزدیک آن فرد باشد والدین باید هوشیارانه پی به دلیل اصلی این واکنش ببرند.
وی افزو: والدین باید نسبت به بروز برخی رفتارهای فرزندانشان هوشیار و دقت کافی داشته باشند. یعنی اگر پدر یا مادری متوجه برخی رفتارهای نا متعارف کودکشان شد، باید هوشیارانه عمل کنند؛ در برخی مواقع ممکن است کودک تغییر رفتار محسوسی پس از برخورد با افرادی داشته باشد که آنها را مورد آزار جنسی قرار داده اند؛ برای مثال کودکی که گوشه گیر، کم غذا یا پرخاشگر شده است، یا همبازی هایش را با خشونت فیزیکی مجبور به درآوردن لباسشان می کند، یا کودکانی که نواحی جنسی عروسک های خود را مخدوش کرده اند؛ نشانه هایی از رفتارهای مرتبط با آزار جنسی است.
کشاورز در تشریح سن مناسب آموزش جنسی به کودکان گفت: از آنجایی که تا پیش از دبستان، والدین نزدیک ترین فرد به کودک هستند باید چنین آموزش هایی را تا پیش از ورود کودکان به مدرسه بدهند. در واقع اصل آموزش باید زیر هفت سال از سوی والدین باشد. در سنین مدرسه هم آموزش ها از سوی مربیان و معلمان است.